Rosnąca dynamika przemian we współczesnym świecie tworzy nietrwałość i niepewność. Uznaje się, że trend nietrwałości i niepewności będzie się umacniał. Oceny zjawisk społeczno-gospodarczych, oparte na dotychczasowych miernikach, nie są kompletne, ani wyczerpujące. Tym samym, nie można ściśle przewidzieć zachowań uczestników oraz kierunku i dynamiki procesów zachodzących na rynku w przyszłości. Dotyczy to również szeroko pojętego rynku mieszkaniowego. Rośnie bowiem świadomość pogłębiających się nierówności dochodowych na świecie i zmienia się model życia małżeńsko-rodzinnego. Obok tradycyjnego modelu, w którym mieszkanie stanowi wartość naczelną (w nim koncentruje się życie rodzinne, stanowi ono przedmiot dumy), rozwija się nie-mieszkaniowy model życia, który traktuje mieszkanie instrumentalnie, jako środek, narzędzie do zaspokajania podstawowych potrzeb gospodarstwa domowego, swoisty punkt serwisowy, odwiedzany w razie potrzeb. Ponadto następują zmiany kulturowe: rośnie mobilność przestrzenna ludności, wzrasta liczba rozwodów, zmieniają się poglądy nie tylko między pokoleniami, ale w obrębie danego pokolenia – część najmłodszego pokolenia woli doświadczać a nie posiadać, co oznacza, że w dobie rozwoju „ekonomii współdzielenia” wolą użytkować mieszkanie a niekoniecznie posiadać je na własność. Powyższe zmiany powinny zostać uwzględnione w programach mieszkaniowych. Właściwie prowadzona polityka mieszkaniowa ma swoje uzasadnienie społeczne i ekonomiczne. Mieszkanie nie może być tylko towarem. Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jest fundamentem dobrostanu jednostki ludzkiej i kształtowania życia społecznego. Poczucie bezpieczeństwa, osiągnięcie niezbędnego komfortu życia przekłada się na rozwój osobowy, możliwość uzyskania wykształcenia, wydajną pracę.

Opracowanie zawiera syntetyczną analizę programów wsparcia budownictwa mieszkaniowego w Polsce, prezentując historyczne i współczesne uwarunkowania rynku, przegląd instrumentów stosowanych z punktu widzenia celów polityki mieszkaniowej, analizę rozwoju rynku kredytów hipotecznych i obszaru współpracy administracji państwowej z instytucjami finansującymi rynek mieszkaniowy, bariery i ograniczenia instrumentów, analizę rozwiązań w innych krajach, mierniki stosowane przy ocenie instrumentów wsparcia oraz wnioski rekomendacje dla Polski.

Autorzy wykazują, że polityka mieszkaniowa w Polsce prowadzona jest niekonsekwentnie. Te programy, które zyskują po¬pularność, są zamykane ze względu na generowane koszty dla budżetu. Ich wprowadzenie nie jest po¬przedzone dokładnymi analizami spodziewanych efektów, w szczególności kosztów i korzyści, nie tylko o charakterze bezpośrednim. Czerpanie ze wzorców innych państw nie jest kompletne – przejmuje się tylko część rozwiązania, co oznacza, że sam instru¬ment wsparcia nie jest kompletny i komplementarny z resztą uwarunkowań rynku mieszkaniowego i go¬spodarki. W efekcie nie osiąga się skutków, które były spodziewane, a realne efekty mogą odbiegać daleko od oczekiwanych. Brak jest także przejrzystości prowadzonej polityki miesz¬kaniowej. Nie określa się narzędzi pomiaru skutków realizacji polityki mieszkaniowej przy wprowadzaniu nowych rozwiązań i instrumentów. Dane o poniesio-nych nakładach i osiągniętych efektach są fragmen¬taryczne, często podawane w sposób niekompletny, różne podmioty i instytucje upowszechniają niezgod¬ne ze sobą informacje. Rośnie także udział osób starszych w społeczeństwie, co wy¬maga to specyficznego wsparcia w ramach polityki mieszkaniowej. Osoby starsze posiadają specyficzne i różniące się od przeciętnego gospodarstwa domo¬wego, potrzeby mieszkaniowe, niemniej brak jest jakichkolwiek rozwiązań specyficznych dla tej grupy.